Potwierdzenie ważności wyników badań mikrobiologicznych wody.(MA-49)

W przeważającej większości laboratoria prowadzą badania wody w oparciu o metody znormalizowane, wskazane w odpowiednich przepisach prawnych jako metody referencyjne, w odniesieniu do których ustanowiono kryteria akceptacji przyjętych wartości parametrycznych. Jednakże prowadzenie badań według znormalizowanych metod nie zapewnia automatycznie ważnych wyników.

Zgodnie z wymaganiami normy PN-EN ISO/IEC 17025, laboratorium powinno mieć i stosować w praktyce procedurę opisującą metody wykorzystywane do monitorowania ważności wyników w połączeniu z rutynowymi analizami. Powinno zaplanować to monitorowanie, a plany poddawać przeglądom i aktualizować w miarę potrzeb, uwzględniając bieżącą i planowaną działalność laboratoryjną, zmiany w zakresie prac, zmiany w personelu, w normach metodycznych, przepisach prawa, stwierdzane przypadki wskazujące na nieważność (nieprawidłowość) uzyskiwanych wyników itp.

Monitorowanie jakości badań jest kluczową częścią laboratoryjnego programu zapewnienia ważności wyników i powinno być prowadzone systematycznie. Elementami programu są działania w ramach własnych przedsięwzięć stosowane równolegle z analizą próbek oraz potwierdzenie kompetencji analityków poprzez uczestnictwo w zewnętrznym, odpowiednim i najlepiej akredytowanym programie badań biegłości.

Wyniki tych wszystkich badań powinny być zapisywane tak, aby można było obserwować kierunki zmian w celu wczesnego reagowania uniemożliwiającego umieszczenie niewiarygodnych wyników w sprawozdaniach z badań.

Ponieważ to Laboratorium jest odpowiedzialne za wybór metod i ustalenie częstości podejmowanych działań, które powinny być odpowiednie do zakresu i ilości prowadzonych badań, celem szkolenia jest  pomoc w uporządkowaniu wiedzy w zakresie podejmowania niezbędnych i właściwych działań związanych z  potwierdzeniem ważności wyników i pozyskaniem dowodów potwierdzających ich wiarygodność.

ZAKRES SZKOLENIA

1. Omówienie wymagań przedstawionych w normie akredytacyjnej PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02 w odniesieniu do procesu potwierdzenia ważności wyników oraz innych dokumentach.
2. Opracowanie programów potwierdzenia ważności wyników – w oparciu o zalecenia norm metodycznych, normy PN-EN ISO 8199, przewodnika Eurachem „Akredytacja Laboratoriów Mikrobiologicznych”:
   • związanych z pobieraniem próbek do badań
   • związanych z badaniami
   • związanych z działalnością wspomagającą procesy pobierania próbek i badań.
3. Narzędzia statystyczne do opracowania wyników, w tym karty kontrolne.
4. Kryteria akceptacji i interpretacja wyników oraz działania korygujące w przypadku ich przekroczenia.
5. Prace niezgodne z wymaganiami zidentyfikowane w trakcie monitorowania ważności wyników i zarządzanie tą pracą.
6. Polityka PCA dotycząca uczestnictwa w badaniach biegłości zgodnie z DA-05.
7. Opracowanie programu uczestnictwa w badaniach biegłości, określenie liczby poddyscyplin, poziomu uczestnictwa i częstość uczestnictwa w PT w oparciu o wytyczne EA 4/18, uczestnictwo w porównaniach innych niż badania biegłości.
8. Ryzyka i szanse związane z uczestnictwem w PT z uwzględnieniem oceny poziomu i częstości uczestnictwa  (dokument EA-4/18).
9. Wykorzystanie wyników z monitorowania działania metody i badań biegłości PT do potwierdzenia kompetencji i szkolenia personelu, szacowania niepewności pomiaru, weryfikacji metody oraz doskonalenia systemu zarządzania
10. Stosowanie materiałów referencyjnych CRM, zalety i ograniczenia